برخی از عواملی که باعث ایجاد خسارت درتلقیح مصنوعی می شود عبارتند ا ز :

1-  استفاده ازدامهای نری که ارزش دامپروری نداشته و فعالیت یا اثر معکوس برروی اصلاح نژاد دام دارند درنتیجه لازم است فقط ا زحیوانات نری که اصل آنها کاملاً شناخته وبر مبنای تستهای انجام شده بر روی آنها،‌ارزیابی شده اند استفاده کرد زیرا درتلقیح مصنوعی ازاسپرم یک گاو نر تعداد زیادی گاو ماده آبستن می شود ودرنتیجه مقدار زیادی گوساله بوجود می آید درصورتی که حیوان دارای خصوصیت ارثی قابل انتقال نامناسبی باشد،‌اثرات آن درنسل های آینده کاملاً‌مشخص خواهد شد

2-  وجود بعضی دامهای نربا امراض قابل انتقال درمراکز تلقیح باعث انتقال سریع بیماری دریک سطح وسیع خواهد شد

3-     گسترش وانتشار بعضی بیماریهای ارثی مانند هپیوبلازی(دستگاه تناسلی کریپتوکیدی وغیره)

4-    تلقیح حیوانات ماده با اسپرمهای ضعیف

5-     عدم شناخت تکنیک استفاده ا زاسپرم و تلقیح آن دردستگاه تناسلی

6- تلقیح حیوان ماده درقبل ا ززمان مناسب،‌که درنتیجه تخمک قابل باروری نیست تمام این عوارض و معایب با استفاده ا زتکنیکهای خاص ارزیابی حیوان نر و تعیین سلامتی جسمی حیوان و نیز ارزیابی کیفیت تولید مثل آنها و بالاخره استفاده از افراد متخصص برای انجام عمل تلقیح از بین می رود. مناسب ترین زمان تلقیح مصنوعی همان طور که می دانید وقبلاً‌ نیز توضیح داده شد، تلقیح مصنوعی روش نوینی دردامپروری است که با انجام این روش دامداران می توانند به سادگی نژاد دامهای خود را اصلاح کنند،‌بدون شک تلقیح مصنوعی موفق ترین و پرسودترین تکنیکی است که درتولید مثل دام نتیجه شده است.ولی نکته ای که لازم است برای انجام مطلوب تلقیح مصنوعی به آن توجه شود دانستن زمان فحلی و توجه به علایم آن درگاو ماده است.

فحلی چیست؟

 دردستگاه تناسلی اکثر دامهای پستاندار به تناوب فعل وانفعالاتی صورت می گیرد که مهمترین وبرجسته ترین آن فحلی استفحلی به مرحله ای اطلاق می گردد که دام ماده نسبت به جنس نر میل جنسی پیدا کرده وبرای جفت گیری آمادگی کامل دارد درتمام طول دوران فحلی قسمتهای محتلف اندام تناسلی دچار تغییراتی می گردد که نتیجه مستقیم عواملی به نام هورمون است این هورمونها ضمن تاثیر بر روی سلولهای تخمدان سبب بروز حالت فحلی می گردند. با اینکه گوساله های ماده دربدو تولد دارای دستگاه تناسلی نسبتاً‌کاملی هستند اما دستگاه تناسلی آنها تا چندین ماه فعالیت اساسی ندارد وبه موازات رشد و تکامل بتدریج درسن نه ماهگی فعالیت جنسی خود را شروع می نمایند بروز تظاهرات بلوغ جنسی برحسب نژاد وضع تغذیه و عوامل دیگر درفواصل متناوب درتمام دوران زندگی ماده گاو ادامه خواهد داشت.درایامی که زمان فحلی ماده گاو نزدیک می گردد مخاط فرج قرمز رنگ ، متورم و مرطوب شده و سپس ترشحات سفید رنگ و شفافی ازآن خارج می شود ودراین ترشحات ممکن است رگه های خون وجود داشته باشد که به علت پارگی بعضی ا زمویرگها به هنگام بروز فحلی است ترشحات مذکور بتدریج شفافیت خود را از دست داده کدر،‌چسبنده وزرد رنگ می شود.گاهی اوقات بویژه درزمستان ا زپشت گاوهای فحل بخار بلند می شود این بخار به علت افزایش دمای بدن گاو،‌به دنبال زیاد شدن فعالیت ویا به دلیل تغییرات فیزیولوژیکی دوران فحلی است.گاهی نیز تغییراتی دررفتارهای عادی گاو پیش می آید مثلاً‌ گاوی که همیشه پیش از همه وارد شیر دوشی می شده درزمان فحلی ممکن است آخرین گاوی باشد که به شیردوشی می آید وبرعکس درمراتع گاو فحل ویک یا چند گاو دیگر که پیرامون آن پرسه می زنند ممکن است از چرا کردن خودداری کنند.ماده گاوها معمولاً‌ هر 19 الی 21 روز یکبار فحل می گردند وچنانچه در موقع مناسب فحل،‌ ماده گاو،‌تلقیح و آبستن گردد دیگر این حالت درآن تجدید نمی گردد مگر دربعضی ا ز گاوهای ماده ایی که به طور استثناء دردوران آبستنی هم حالت فحل درآنها دیده می شود.

علایم فحلی

گاو ماده برای جلب توجه گاو نر علایمی ازخود نشان می دهد که مشاهده این علایم زمان فحلی ماده گاو ومراحل مختلف آن را نشان مـــــــی دهد0

                                                                                  ادامه دارد

                                                          " واحد تحقیق و توسعه کارخانه خوراک دام خراسان "