امروز: ۱۴۰۳ پنج شنبه ۶ ارديبهشت
 

ماهنامه اردیبهشت 95- شماره 53

 ماهنامه اردیبهشت 95- شماره 53

نكاني كه بايد در هنگام استفاده از منابع الياف غير علوفه اي در جيره دام مد نظر قرار گيرد:

      گاوهاي شيرده به يك حداقلي از الياف در جيره احتياج دارند. الياف بايد هم به لحاظ كميت (مقدار) و هم به لحاظ بافت فيزيكي (اندازه) مناسب باشند تا مصرف ماده خشك، فعاليت جويدن، تخمير طبيعي در شكمبه و درصد چربي شير را در سطح مناسب حفظ نمايد. علاوه بر اين، الياف به تنظيم pH و تنظيم حركات دستگاه گوارش كمك مي كنند. درجه موثر بودن منابع اليافي در توانايي آنها در تحريك حيوان به عمل جويدن و توليد شير با 4 درصد چربي تعريف مي شود. از گذشته های دور از نسبت علوفه به کنسانتره بعنوان یک شاخص براي تنظیم جیره غذایی حیوانات نشخوارکننده استفاده می شد. استفاده از این شاخص برای تامین احتیاجات گاوهای شیرده چندان قابل اعتماد نيست، چرا که دو خوراک مثل سیلاژ ذرت و کاه گندم هر دو علوفه هستند اما ارزش غذایی، ترکیب شیمیایی و ویژگی های فیزیکی آنها کاملا متفاوت است. این مسئله هنگامی محسوس تر می گردد که از منابع الياف غیرعلوفه ای در جیره حيوان استفاده شود چرا که این منابع همانند منابع علوفه ای، الياف بالایی داشته اما همانند کنسانتره ها در شکمبه به سرعت هضم و از آن خارج می گردند. در دهه های اخیر متخصصین تغذیه دام به جای استفاده از شاخص هایی همچون نسبت علوفه به کنسانتره بیشتر روی تامین و تنظيم شاخص های مربوط به غلظت مواد مغذی همچون انرژی، NDF، پروتئین و ریز مغذی ها تاکید نموده اند. التزام در رعایت نسبت علوفه به کنسانتره یا نسبت NDF به NEL نشان دهنده این واقعیت است که تولید در گاوهای شیرده اغلب بوسیله غلظت انرژی محدود می گردد، ولی حفظ سلامت دام و حفظ الگوی تخمیر طبیعی در شکمبه و تولید چربی شیر ما را ملزم می سازد که به شاخص هاي مرتبط با تامين الياف همچون غلظت الياف موثر فیزیکی نيز توجه داشته باشیم. انجمن ملي تحقيقات آمريكا (2001NRC )، حداقل 25درصدNDF را بر حسب ماده خشك براي گاوهاي شيرده توصيه مي كند، مشروط بر اينكه 75 درصد آن از طريق منابع علوفه اي تامين شود. مقادير فوق در هنگام استفاده از منابع علوفه اي و كنسانتره اي رايج كافي است، اما هنگاميكه از منابع اليافي غيرعلوفه اي (بيشتر از 7 تا 10 درصد ماده خشك) استفاده گردد، كافي نخواهد بود. منابع الياف علوفه اي و غيرعلوفه اي به لحاظ قابليت تحريك حيوان به عمل نشخوار به طور محسوسي متفاوت هستند. اين تفاوت از اختلاف در اندازه ذرات و زمان ماندگاري در شكمبه ناشي مي شود. در حقيقت يكي از محدوديت هاي منابع اليافي غيرعلوفه اي در هنگام جايگزيني به جاي علوفه اندازه ذرات آنهاست، كه براي برقراري الگوي تخمير مناسب در شكمبه مناسب نيست و نمي توانند ذرات الياف با اندازه بلند را براي ايجاد الگوي تخمير مناسب در شكمبه فراهم نمايند. لذا جايگزيني منابع الياف علوفه اي با منابع الياف غيرعلوفه اي،  pH و نرخ توليد استات به پروپيونات را در شكمبه كاهش مي دهد. علاوه بر اين، نرخ عبور سريعترNDF منابع الياف غيرعلوفه اي نسبت بهNDF علوفه ها مي تواند قابليت هضم شكمبه اي NDF را كاهش دهد، زيرا ماندگاريNDF در شكمبه كاهش مي يابد. اگر ذرات با طول مناسب توسط علوفه هاي خشبي در جيره تامين گردد، منابع الياف غيرعلوفه اي مي توانند به درستي در شكمبه تخمير شوند، چرا كه در اين حالت در محتويات شكمبه شناور شده و به دام مي افتند. هنگاميكه درصدNDF علوفه اي جيره به 60-65 درصد كاهش يابد، يعني تنها بخشي كمي از NDF جيره از منابع غيرعلوفه اي تامين گردد، توجه به اندازه ذرات بسيار حائز اهميت است. چرا كه بيشتر منابع الياف غيرعلوفه اي مانند منابع علوفه اي بلند قادر به تحريك حيوان به عمل جويدن نيستند. به عنوان مثال قابليت تحريك حيوان به عمل جويدن در پوسته سويا تنها 20 درصد و دانه پنبه كامل 85 علوفه چمني بلند و خشك است، به فرض اينكه اين شاخص در مورد NDF مربوط به علوفه چمني بلند و خشك 100 درصد فرض شود. ديگر تحقيقات حاكي از آن است كه توانايي منابع الياف غيرعلوفه اي به لحاظ تحريك حيوان به عمل جويدن و حفظ چربي شير تنها 50 درصد علوفه خشك يونجه و 27 درصد سيلاژ آن است. بنابراين در هنگام جايگزيني منابع علوفه اي با منابع الياف غيرعلوفه اي بايد اثر منبع الياف غيرعلوفه اي، دانه هاي غلات، ساير تركيبات غيرعلوفه اي جيره، مقدار NFFS و سهم علوفه و غلاتي كه توسط NFFS جايگزين مي گردد، مورد توجه قرار گيرد. غلظت الياف (NDF و الياف محلول) در بيشتر منابع الياف غيرعلوفه اي همانند بسياري از علوفه ها در محدوده 40-60 درصد ماده خشك است، اما برخي منابع الياف غيرعلوفه اي همانند پوسته يولاف و پوسته پنبه دانه و بخش اليافي ذرت دانه اي بيش از 75 درصد NDF دارند. محاسبه موثر بودنNDF بر اساس عمل جويدن به ما اين اجازه را مي دهد كه اثرات فيزيكي و شيميايي الياف و همچنين نسبت جايگزيني منابع الياف علوفه اي را با منابع الياف غيرعلوفه اي مشخص نماييم. بنابراين در اينگونه جيره ها بايد غلظتNDF افزايش يابد، زيرا الياف باقيمانده در شكمبه قادر به تحريك حيوان به عمل نشخوار و ترشح بزاق نخواهد بود. بر اين اساس با كاهش سهمNDF علوفه اي يا كاهش اندازه ذرات، كل زمان جويدن كاهش مي يابد. در اوايل شيردهي تحمل حيوان براي مصرف مقدار زياد منابع الياف غيرعلوفه اي در مقايسه با انتهاي شيردهي كمتر است، چراكه در مراحل ابتدايي شيردهي ميزان ابتلاء به بيماري هاي متابوليكي همچون لنگش، اسيدور، جابجايي شيردان و ساير بيماري هاي متابوليكي بيشتر است. لذا در صورت استفاده از اين منابع بايد توجه ويژه اي به ميزان و اندازه الياف مصرفي نمود. بنابراين در هنگام استفاده از منابع الياف غيرعلوفه اي بايد توجه و دقت ويژه اي به برقراري توازن بين ميزان الياف فيزيكي موثر و كربوهيدرات غيراليافي (NFC) جيره نمود.

 

ادامه دارد....
تاريخ: ۱۳۹۵/۵/۱۰
 


آب و هوا



اوقات شرعی

طراحی و اجرا توسط وب باکس پورتال